Lakierowanie


Cała współczesna technika malowania natryskowego wzięła się od natrysku konwencjonalnego (zwanego także niskociśnieniowym, zbiornikowym, powietrznym, itp.). Podstawową zasadą tej metody jest to, że farba jest rozpylana przy pomocy sprężonego powietrza o niskim ciśnieniu, tworząc aerozol osadzający się na malowanej powierzchni. Na początku metodę natryskową stosowano w przemyśle meblarskim i samochodowym.

Zaletami natrysku konwencjonalnego są:

  • wysoka jakość wykończenia powierzchni
  • możliwość jednorazowego użycia niewielkich ilości farby, co ułatwia malowanie niewielkich powierzchni różnymi kolorami
  • możliwość stosowania do malowania wielu typów przedmiotów o różnych kształtach i wymiarach
  • niskie koszty zakupu i eksploatacji
  • szybka regulacja rozkładu strumienia i wydatku farby

Właściwości malowania natryskowego zależą przede wszystkim od typu sprzętu aplikacyjnego i rodzaju farby. Ponieważ natrysk charakteryzuje się mniejszymi stratami stał się on podstawową metodą aplikacji farb. Parametry sprzętu natryskowego powinny być dobrane do wymagań aktualnie nakładanej powłoki malarskiej. Przed rozpoczęciem malowania należy się upewnić jakie ciśnienie robocze i rozmiar dyszy są zalecane przez producenta wyrobów malarskich. Na wstępie należy ustalić jaka byłaby najlepsza kolejność malowania. Staranne zaplanowanie kolejności i sposobu malowania obniży koszty i podniesie sprawność wykonywanych prac.


Przed malowaniem niezbędne jest usunięcie rdzy, zgorzeliny walcowniczej, starych powłok malarskich i innych zanieczyszczeń stałych z powierzchni stali i żeliwa.

W czasie konserwacji i napraw powłok malarskich nie zawsze można malować sprzętem natryskowym i wtedy farby nakładamy pędzlem. Podczas nakładania pędzlem farba znacznie skuteczniej penetruje skorodowaną powierzchnię niż podczas natrysku, gdyż pociągnięcia pędzlem wciskają farbę w nierówności chropowatej powierzchni. Pędzel stosujemy również do tzw. wyprawek, czyli wstępnego pomalowania miejsc trudno dostępnych i takich, na których będą problemy z uzyskaniem właściwej grubości przy natrysku bez znacznych strat farby. Farby mają tendencję do „spływania” z krawędzi. Malowanie natryskowe nie zapewnia równomiernego pokrycia wszystkich miejsc, dlatego wyprawia się krawędzie narożniki, spawy i wszystkie zakamarki, których pomalowanie natryskiem może być trudne. Wybór rodzaju pędzla powinien być uzależniony od kształtu malowanego przedmiotu, oczekiwanej jakości wykończenia i rodzaju zastosowanej farby. Większość pędzli jest wykonana z naturalnego włosia, bądź z różnego rodzaju włókien syntetycznych. Malarskie powłoki antykorozyjne są rzadko nakładane przy pomocy wałków. Wałek pozostawia cienką nierówną powierzchnię, a niektóre farby mają tendencję do spieniania się w czasie nakładania wałkiem. Tylko niektóre mocno rozcieńczone farby antykorozyjne pozwalają poprawnie nałożyć się tą metodą. Wałki produkowane są z myślą o kilku przeznaczeniach i z wielu materiałów (poliester, akryl, mohair, futro, skóra surowa). W czasie wyboru rodzaju wałka, podobnie jak przy wyborze pędzla, musimy wziąć pod uwagę własności wyrobu lakierowego i rodzaj malowanego obiektu, chropowatość powierzchni, porowatość, wymiary, itp. Wałek bywa używany do rozprowadzania farby na powierzchni i końcowego wygładzania jej pędzlem.

O wyborze metody czyszczenia i materiałów do tego używanych decyduje wiele czynników m.in. rodzaj i stopień zanieczyszczenia, rodzaj konstrukcji lub elementu przewidzianego do czyszczenia, a także rodzaj obróbki powierzchniowej, która będzie stosowana po oczyszczeniu wstępnym.

Do mycia możemy stosować rozpuszczalniki palne i niepalne. Palnymi rozpuszczalnikami są między innymi benzyna lakowa, rozcieńczalniki do farb, terpentyna i węglowodory aromatyczne, takie jak ksylen i toluen. Mycie benzyną lakową odbywa się często jako przecieranie powierzchni szmatką zwilżoną w rozpuszczalniku. Metoda ta nie jest wydajna i skuteczna, gdyż zatłuszczenia bywają rozmazywane z jednego miejsca na inne. Mycie rozpuszczalnikami palnymi powinno się odbywać w miejscach oddalonych od źródeł ognia i dobrze wentylowanych. Rozpuszczalnik dobierany jest w zależności od rodzaju zanieczyszczeń.


Malowanie natryskowe maszyn przemysłowych jest szeroko stosowaną techniką w przemyśle, która gwarantuje doskonałe pokrycie powierzchni oraz ochronę przed korozją. W zależności od wymagań i specyfiki projektu, dostępne są różne metody natrysku, takie jak natrysk pneumatyczny oraz hydrodynamiczny.

Natrysk pneumatyczny, znany również jako air spray, polega na rozpylaniu farby za pomocą sprężonego powietrza. Jest to technika, która umożliwia precyzyjne i równomierne nałożenie cienkich warstw farby, co jest szczególnie istotne w przypadku maszyn o skomplikowanej geometrii. Ta metoda wymaga jednak odpowiedniego systemu wentylacji, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się pyłu i nadmiaru farby.

Z kolei natrysk hydrodynamiczny (airless) jest techniką, w której farba jest tłoczona pod wysokim ciśnieniem przez specjalną dyszę bez użycia sprężonego powietrza. Dzięki temu można szybko pokrywać duże powierzchnie grubszą warstwą farby, co jest idealne dla dużych maszyn przemysłowych, gdzie istotne są trwałość i odporność powłoki. Ta metoda jest także mniej narażona na straty materiału, co czyni ją bardziej ekonomiczną w użyciu. Do realizacji malowania natryskowego niezbędne są odpowiednie narzędzia. Pistolety natryskowe różnią się w zależności od techniki – w natrysku pneumatycznym używa się pistoletów z dyszami dostosowanymi do ciśnienia powietrza, natomiast w hydrodynamicznym wykorzystuje się pompy wysokociśnieniowe, które umożliwiają tłoczenie farby.

Podsumowując, odpowiedni dobór techniki malowania natryskowego oraz narzędzi jest kluczowy dla uzyskania trwałej i estetycznej powłoki ochronnej na maszynach przemysłowych.


Generalną zasadą jest to, że wilgotność względna i temperatury: powietrza, malowanego podłoża oraz farby powinny być co najmniej takie, jak podaje w karcie technicznej producent wyrobu. Na ogół przyjmuje się, że wilgotność względna powietrza dla farb rozpuszczalnikowych nie powinna przekraczać 80%. Farby wodorozcieńczalne powinny być nanoszone przy wilgotności w granicach 20–70%. Zbyt wysoka wilgotność wpływa negatywnie na proces wysychania tych farb oraz zwiększa podatność do tworzenia zacieków, a zbyt niska może wpływać negatywnie na tworzenie właściwej jakości powłoki.

Na czystych, gładkich powierzchniach metalowych wykraplanie się pary wodnej następuje, gdy wilgotność względna powietrza jest zbliżona do 100%. Na powierzchniach chropowatych lub brudnych kondensacja może wystąpić przy znacznie niższych poziomach wilgotności względnej. Powierzchnia stali obrobionej strumieniowo-ściernie zaczyna korodować już przy wilgotności względnej na poziomie 60–70%. Z tego względu czyszczenie strumieniowe powinno być prowadzone przy niskiej wilgotności.

Powierzchnia oczyszczona strumieniowo-ściernie powinna być natychmiast pomalowana dla uniknięcia powstania nalotów korozyjnych. Jeśli temperatura powierzchni metalowej jest niższa od temperatury otaczającego powietrza, kondensacja wilgoci może wystąpić nawet przy niskiej wilgotności względnej powietrza. Z tego względu wymaga się, aby temperatura powierzchni podłoża metalowego była wyższa od temperatury punktu rosy o co najmniej 3° C. Temperaturą punktu rosy określamy temperaturę, do której należy schłodzić powietrze, aby jego wilgotność względna osiągnęła wartość 100%.

Jeśli temperatura powietrza spada poniżej 0° C, należy się upewnić, czy na powierzchni przewidzianej do malowania nie ma śladów lodu. Warunki wilgotnościowe otoczenia można poprawić na drodze podgrzania lub osuszenia powietrza.